शिवाजी महाराज आणि सुराज्य हे डॉ. अजित वामन आपटे लिखित पुस्तक छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या प्रशासन आणि सुराज्य संकल्पनेचा सखोल अभ्यास मांडते. या ग्रंथात महाराजांनी स्थापन केलेल्या न्यायव्यवस्था, करप्रणाली, जलव्यवस्थापन, सैन्य संघटना आणि लोककल्याणकारी धोरणांचा विस्तृत आढावा घेतला आहे. महाराजांचे नेतृत्व, लोकाभिमुख राज्यकारभार आणि आदर्श शासनपद्धती यांचा अभ्यासपूर्ण दृष्टिकोनातून विचार या पुस्तकात मांडण्यात आला आहे. शिवचरित्र, मराठा इतिहास आणि प्रशासनशास्त्र अभ्यासणाऱ्या वाचकांसाठी हे पुस्तक महत्त्वपूर्ण ठरते.